Het toegankelijk maken van website of app is gemakkelijker dan je denkt
‘Voor mensen met een visuele beperking zitten de meeste websites vol met obstakels.’ Aan het woord is Wouter Lenssen, Business Consultant voor Stichting Accessibility. ‘Je kunt het vergelijken met een klimmuur. Als je geen zicht hebt op de volgende greep, kost het je ontzettend veel tijd om de muur te beklimmen, en misschien haak je zelfs wel af. Wanneer je hierbij geholpen wordt, kom je een stuk sneller naar boven.’ Het is precies wat Alisha in de video overkomt. Ze heeft een visuele beperking, en doordat de website van de dierentuin ontoegankelijk is, lukt het haar niet om een kaartje voor haar en haar vriendin te kopen.
Bijna alles loopt via de digitale weg
Dat is waar digitale toegankelijkheid betrekking op heeft, vertelt Lenssen. Op alles dat digitaal is gepubliceerd voor klanten, bezoekers en geïnteresseerden. Want de meeste zaken die je wilt regelen vinden digitaal plaats. Of dat nou het aanvragen van een paspoort is, het vinden van informatie of het doen van een aankoop. ‘Websites en apps nemen een primaire rol in het proces. Als je bijvoorbeeld een nieuw paspoort wilt aanvragen, moet je inloggen met je DigiD-account. Ook die moet toegankelijk zijn. En als je paspoort er is, ontvang je een mailtje, dat gelezen moet kunnen worden met voorleessoftware. Stel je nou eens voor dat je er niet uitkomt, dan moet je contact kunnen opnemen, maar kan dat wel op een toegankelijke manier?’.
Digitale toegankelijkheid gaat ook over de inhoud
Digitale toegankelijkheid omvat meer. Het gaat over pdf’s die toegankelijk moeten zijn, over digitale content, zoals video’s, en of die ondertiteld zijn voor doven en slechthorenden. En ook over begrijpelijke taal. Want als je wil dat informatie toegankelijk is voor iedereen, dus ook voor mensen die de Nederlandse taal niet goed machtig zijn, of mensen die moeite hebben met lezen, moet je ervoor zorgen dat die op B1-niveau geschreven is.
Zet de juiste knop bovenaan
Wat enorm helpt, vertelt Lenssen, is als een website een duidelijke hiërarchie heeft. ‘Het is heel vervelend als je eerst tien verschillende menu-items voorgelezen krijgt door de screenreader, terwijl je alleen maar een kaartje wilt kopen voor de dierentuin. En soms zien we een webpagina die prachtig is opgemaakt met javascript, maar niet te lezen is door een screenreader. Of er staat een knop, die de software wel herkent als knop, maar die niet kan zeggen wat de knop doet.’
Zet de knop om een kaartje te kopen bovenaan je website, dan hoeft iemand niet het hele menu door te akkeren.
Koppen en knoppen op de juiste manier opmaken
De obstakels die hij noemt zijn meestal makkelijk te verhelpen. ‘Neem nou die knoppen. Als je die beschrijvend maakt, dus bijvoorbeeld met ‘Ik ga akkoord’, of ‘Inschrijven voor de nieuwsbrief’, snapt iemand met een visuele beperking wat hij moet doen. De teksten opmaken met kopjes, dus H1 en H2, is ook niet ingewikkeld, dat kan degene die de website beheert meteen doen. Het is belangrijk voor mensen met een visuele beperking, want daardoor herkent hun voorleessoftware dat het om titels gaat, waardoor iemand makkelijk door de tekst kan browsen.’
Gebruikersonderzoek geeft inzicht
Als Business Consultant adviseert Lenssen allerlei organisaties, van gemeentes tot recreatieparken, over het toegankelijker maken van hun digitale middelen. ‘Bij voorkeur laten we een gebruikersonderzoek uitvoeren. Dan vragen we iemand met een visuele beperking om een paar taken op een website of in een app uit te voeren. Wanneer die persoon daarna zélf vertelt aan de organisatie wat hij of zij is tegengekomen, maakt dat altijd veel indruk. Het helpt enorm om organisaties inzicht te geven in wat er verbeterd kan worden aan hun digitale middelen.’
Quickscan geeft snel resultaat
Wat kan hij in het algemeen zeggen over de kosten die een organisatie heeft om websites, apps en andere digitale middelen toegankelijk te maken? ‘Ik kom veel bij organisaties over de vloer, en vaak is men bang dat het toegankelijk maken van je digitale communicatie heel kostbaar en tijdrovend is. Dat hoeft niet zo te zijn. Wij kunnen een quickscan uitvoeren op je website. Dan krijg je meteen een helder resultaat en kun je met ontwerpers en developers om de tafel om te kijken welke zaken je kunt gaan aanpakken.’ Een uitgebreid tweedaags onderzoek, waarin een website op vijftig punten wordt getoetst, gebaseerd op de webrichtlijnen, behoort ook tot de mogelijkheden.
Op tijd beginnen met toegankelijkheid loont de moeite
Wanneer een organisatie nadenkt over een nieuwe website, adviseert Lenssen om de toegankelijkheidsexpert er op tijd bij te betrekken. ‘Dan kun je toegankelijkheid meteen meenemen in je ontwerp. Het is altijd sneller en goedkoper om het in een keer goed te doen, dan dat je later moet gaan sleutelen.’